Η ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ . ΠΟΣΟ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ;

Η ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ .

ΠΟΣΟ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΠΑΝΟΥ.

ΑΣΗΜΙΝΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Κύριε Πάνου ποιοι κατά τη γνώμη σας είναι οι παράγοντες εκείνοι
που συντελούν στη δημιουργία και παγίωση των μαθησιακών δυσκολιών;

Πιστεύετε ότι είναι σημαντική η έκταση του προβλήματος των δυσκολιών στη μάθηση;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ :

Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα ερώτημα, ένα ερώτημα που γεννιέται σκεπτόμενος το θέμα των μαθησιακών δυσκολιών.
Αν υποθέσουμε ότι το εργαστήρι της σκέψης είναι ένα μεγάλο δωμάτιο, μπαίνοντας κανείς μέσα τι βλέπει;
Τι περιέχει αυτό το δωμάτιο;
Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι αυτό που κάθε φορά βλέπει κανείς είναι αυτό που του επιβάλλεται να δει.
Περιέχει τις παρουσίες της γνώσης , αλλά συγχρόνως μέσα από αυτό το δωμάτιο της σκέψης εκφράζονται και όλες οι απουσίες της.

Η εκπαιδευτική ψυχολογία μας αναφέρει ότι η χαμηλή σχολική επίδοση διαπιστώνεται ότι συνήθως οφείλεται σε χαμηλό νοητικό δυναμικό σε δυσλεξία ή σε κάποιο συγκεκριμένο οργανικό πρόβλημα
Έχει επίσης διαγνωστεί μια άλλη κατηγορία παιδιών, τα οποία ενώ έχουν νοημοσύνη άνω του μέσου όρου, η σχολική επίδοση τους δεν συμβαδίζει με τη νοημοσύνη τους και δεν εντάσσεται σε καμία από τις παραπάνω κατηγορίες.
Ένας σημαντικός παράγων στη δημιουργία και παγίωση των μαθησιακών δυσκολιών είναι η σχέση γονέων –παιδιού.

Ορισμένα χαρακτηριστικά των γονιών, όπως ό έλεγχος, η υπερπροστασία οι υπερβολικές προσδοκίες το άγχος, ο ανταγωνισμός, ή έλλειψη στοργής, η και οργάνωσης των στόχων, είναι παράγοντες άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη σχολική επίδοση.
Ένας καθοριστικός παράγοντας που επηρεάζει όλο το εκπαιδευτικό σύστημα είναι ο τρόπος και η διαδικασία της διδασκαλίας και μάθησης όπου χάνεται ο αυθορμητισμός , το άναρχο στοιχείο της εφηβείας αλλά και το συναίσθημα της χαράς της μάθησης.
Θα έλεγα ότι έχει διαμορφωθεί ένα στερεότυπο που στη σημερινή κοινωνία περισσότερο στρατιωτικοποιεί τους νέους παρά τους βοηθάει.
Αυτό το είδος της οργάνωσης της εκπαίδευσης και γενικότερα της κοινωνίας μοιάζει να είναι ενάντια σε όλη την διάπλαση της προσωπικότητας του νέου .

Το παιδί με μια παραμορφωτική και κακή εικόνα του εαυτού του , όταν βιώσει τις πρώτες αποτυχίες στο σχολείο γενικεύει την ιδέα «της ανικανότητάς» του σε όλους τους τομείς και υιοθετεί τον ρόλο του «κακού παιδιού» .
Ακολουθεί η απόρριψη και ο αυστηρός έλεγχος τα οποία εκ νέου τροφοδοτούν τα συναισθήματα μειωμένης αξίας του εαυτού του και την άρνηση για το σχολικό περιβάλλον.
Σε όλα χρειάζεται να πειθαρχεί , είτε από ανάγκη, είτε από συνείδηση, αλλά απαιτείται και μία διέξοδος.

Η ένταση αλλά και ο ανταγωνισμός μέσα στην οικογένεια και μεταξύ των δύο γονέων ιδιαίτερα την περίοδο της κρίσης που βιώνουμε , είναι σήμερα άλλος ένας παράγοντας που έχει γιγαντωθεί και δημιουργεί συναισθηματικά προβλήματα , τα οποία λειτουργούν αρνητικά και στη διαδικασία της μάθησης.

Ένα άλλο σημαντικό γεγονός, κατά τους κοινωνιολόγους , παιδαγωγούς και ψυχολόγους είναι και η αρχή της φοίτησης στο Δημοτικό σχολείο σε μια ηλικία όπου και διαφορές έστω λίγων μηνών μεταξύ των παιδιών είναι καθοριστικές στο επίπεδο των γνωστικών λειτουργιών.

Οι μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να παρουσιαστούν και στα θεωρούμενα ‘προικισμένα» παιδιά, αυτά δηλαδή των οποίων ο δείκτης νοημοσύνης υπερβαίνει τις 130 μονάδες, (όσο και αν αμφισβητείται η αξία του είναι βοηθητικό εργαλείο στη δημιουργία τεστ δεξιοτήτων).
Αυτό φαίνεται , ίσως παράδοξο από πρώτη θέαση, όμως εξηγείται από το γεγονός ότι η μάθηση, όπως αυτή προσφέρεται στο σχολείο , δεν τους δημιουργεί κίνητρα να ενδιαφερθούν για ότι γίνεται στην τάξη.
Το δημιουργικό μυαλό που διέπει αυτά τα παιδιά , τα οποία πολλές φορές έχουν και καλλιτεχνικές τάσεις και αναζητήσεις, τους «φωνάζει» πως αν πειθαρχήσουν κι εκεί, τότε θα γίνουν «ρομπότ» ή θα «σφαλίσει» μια για πάντα η φαντασία και οι δρόμοι που αυτή ανοίγει.

Άλλη κατηγορία παιδιών που ενώ έχουν μια ομαλή εξέλιξη στο σχολείο και ξαφνικά παρατηρείται μια κάμψη στην απόδοσή τους , είναι αυτά τα οποία κάτω από το βάρος κάποιας συναισθηματικής διαταραχής , κάποιο δυσάρεστο γεγονός στη ευαίσθητη αυτή περίοδο σε συνάρτηση με την κρίση της εφηβείας, τους οδηγεί σε μαθησιακή κάμψη.
Ο έφηβος απορρίπτει τη αξία της εκπαίδευσης και το σχολικό περιβάλλον εξελίσσεται σε ένα μέσο.

Πάνω στο νέο χάρτη της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης διαγράφονται νέα σενάρια μαθησιακών δυσκολιών.
Οι παιδικές και εφηβικές φοβίες μπροστά στη νέα εκπαιδευτική ¨τάξη¨ πραγμάτων ερμηνεύονται από το εργαστήρι της σκέψης με την ίδια σχεδόν βαρύτητα.
Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα ο εκπαιδευτικός καλείται πιο πέρα από το εκπαιδευτικό του έργο να δει το φόβο του νέου για το άγνωστο. Να του εξηγήσει ότι το σκοτάδι αποτελεί όχι μόνο τη σκιά του φωτός , αλλά μέσα του κατοικεί το ίδιο το φώς.